Belarusian |
has gloss | bel: Матэ́рыя — (аб'ектыўная) рэальнасць, якая адлюстроўваецца нашымі адчуваннямі і (значна) не залежыць ад іх. |
lexicalization | bel: Матэрыя |
Czech |
has gloss | ces: Hmota, také látka nebo materie (lat. materia, řec. hylé, angl. matter) je filosofický pojem, který označuje stálou, beztvarou a spíše netečnou stránku smyslové skutečnosti. Užívá se obvykle v protikladu k jiným základním pojmům, podle toho, jakou stránku různé filosofické směry zdůrazňují: u Aristotela a ve scholastice forma, v novověkém dualismu duch, v současné filosofii vědy informace. |
lexicalization | ces: Hmota |
Italian |
has gloss | ita: Il termine materia (dal latino materia o materies), che corrisponde nei suoi significati al greco hyle (letteralmente "selva" e quindi "legna", "legname" e per estensione "materiale da costruzione"), è usato in filosofia per la prima volta da Aristotele che lo intende * come ciò che permane come sostrato nel divenire dei mutamenti e * come principio di individuazione: la materia cioè come ciò che interviene attivamente facendo sì che un ente sia differente da tutti gli altri enti che pure hanno in comune con quello la stessa natura. |
lexicalization | ita: materia |
Georgian |
has gloss | kat: მატერია – (ლათ. māteria ნივთიერი) – მატერიალური ფილოსოფიის ძირითადი ცნება, რომლის მიხედვითაც მატერია წარმოადგენს სამყაროს სუბსტანციას (საწყისს), რომელიც არ წარმოშობილა და არ ისპობა, მარადიულად მოძრაობს დროში და სივრცეში, განიცდის განვითარებას და ამ განვითების შედეგს წარმოადგენს. ამდენად, ცნობიერება მაღალგანვითარებული მატერიის ანუ ადამიანის ტვინის გამოვლენაა და არ არსებობს არავითარი ცნობიერება და არავითარი იდეები მატერიის გარეშე, ამ შეხედულებას არ იზიარებს არც სუბიექტური და აარც ობიექტური იდეალიზმი. მათი აზრით, ყოვლად დაუშვებელია სულის და ცნობიერების ახსნა მატერიით, სული ზემატერიალური იდეალური არსია და მისი საწყისი არამატერიალურ ღვთაებრივ საწყისში უნდა მოიძებნოს. |
lexicalization | kat: მატერია |
Lithuanian |
has gloss | lit: Materija filosofijoje paprastai turi materijos prasmę fizikoje (medžiaga ir laukai) - tai yra objektyvi realybė, egzistuojanti nepriklausomai nuo mūsų ir veikianti mūsų pojūčius. |
lexicalization | lit: Materija |
Polish |
has gloss | pol: Materia (łac. materia) to byt rozciągły w przestrzeni i w czasie, co nie oznacza jednak, że położenie obiektów materialnych może być jednoznacznie określone. Jedno z podstawowych pojęć, od zarania filozofii rozpatrywane i rozumiane w różny sposób. |
lexicalization | pol: materia |
Portuguese |
has gloss | por: Na filosofia, a matéria é objeto de estudos da ontologia, a disciplina que se preocupa em responder basicamente à pergunta: "Que existe?" A matéria é definida em alguns sistemas filosóficos como manifestação da realidade, em oposição à idéia. |
lexicalization | por: matéria |
Russian |
has gloss | rus: Мате́рия (от ) — для обозначения объективной реальности, которая отображается нашими ощущениями, существуя независимо от них (объективно). |
lexicalization | rus: материя |
Slovak |
has gloss | slk: Hmota vo filozofii (a pôvodne aj vo fyzike) je abstrakcia protikladu ducha. |
lexicalization | slk: hmota |
Ukrainian |
has gloss | ukr: Мате́рія — філософська для позначення (обєктивної) реальності, що відображається нашими відчуттями, існуючи (обєктивно) незалежно від них. Все обєктивно існуюче являє собою різні форми існування та руху матерії у просторі та часі. Поняття матерії охоплює не тільки всі спостережувані обєкти й тіла природи, але й всі ті, які в принципі можуть бути пізнані в майбутньому на основі вдосконалення засобів спостереження й експерименту. Весь навколишній нас світ являє собою матерію у її нескінченно різноманітних формах і проявах. |
lexicalization | ukr: Матерія |
Vietnamese |
has gloss | vie: Vật chất (triết học Marx-Lenin) theo định nghĩa của Lê nin là cái có trước, vật chất là cái tồn tại khách quan bên ngoài ý thức và không phụ thuộc vào ý thức và là cái quyết định ý thức; là cái tác động lại vật chất; và nó có quan hệ biện chứng qua lại với nhau. |
lexicalization | vie: vật chất |